Bài thuốc đông y từ cây mận
Theo y học xưa, các bộ phận của cây mận như: quả, rễ, vỏ rễ, nhựa, lá, nhân hạt… đều có tác dụng chữa bệnh.
Tham khảo: Bài thuốc chữa sỏi thận bằng thuốc nam
Mận cùng thuộc phân chi Prunus của chi Prunus với một số loài khác như mơ ta (cũng được trồng tại miền bắc Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản ..), mận gai, mận anh đào, mận châu Âu…
Là loại cây ăn quả được trồng phổ biến ở khu vực miền núi phía bắc. Mùa xuân ra hoa, mùa hè cho quả. Toàn bộ bộ phận trên cây mận có thể làm thuốc.
Mận còn có tên là lí tử, lí thực,… Là loại cây nhỡ, cành ngắn có màu nâu đỏ hồng. Lá nhọn hai đầu, mặt trên nhẵn, mặt dưới hơi có lông ở gân.
Hoa màu trắng, cánh hoa hình trứng, ngược, nhân hạch nhẵn, có màu sắc thay đổi, tím, bồ quân, vàng lục, thường có một rãnh bên. Mùa ra hoa từ tháng 12 – 1, quả chín vào tháng 5 – 7.
Theo y học xưa, bộ phận nhựa, lá, hạt, rễ và quả cua quả mận đều có công dụng chữa bệnh.
Quả mận có vị chua ngọt, tính bình, có công dụng thanh can điều nhiệt, sinh tân lợi thủy, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như hư lao cốt chưng, âm hư nội nhiệt, thủy thũng, tiêu khát…
Rễ mận thường được thu hoạch vào tháng 9 – 10, vị đắng, tính lạnh, có công dụng thanh nhiệt giải độc. Lá mận vị chua, tính bình, dùng để trị vết thương do sang chấn…
Nhân hạt mận còn gọi là lí hạch nhân, vị ngọt đắng, tính bình, có công dụng tán ứ, lợi thủy, nhuận tràng.
Bài 1: Vết thương do côn trùng đốt:
Hạt mận rửa sạch, giã nhỏ ra, đặp lên vết thương khoảng 5 phút, sau đó rửa sach đi. Đắp ngày 2 lần.
Bài 2: Điều trị bệnh đái tháo đường:
Quả mận tươi 0,5kg, rửa sạch, bỏ hạt, ép lấy nước, chia 3 lần uống trong ngày, dùng liền 10 ngày
Bài 3: Giảm đau nhức răng:
Rễ mận 30g, sắc đặc với 100ml nước, ngậm 5 – 7 phút vào buổi sáng, chiều, tối trước khi đi ngủ, ngậm 5 ngày.
Bài 4: Tác dụng nhuận tràng:
Nhân hạt mận 10g, đào nhân 10g, hạnh nhân 10g. Tất cả cho vào ấm đổ 700ml, sắc còn 250, chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 10 ngày.
Bài 5: Chữa đau nhức xương khớp khi thời tiết thay đổi:
Lá mận 50g, lá thài lài tía, lá đào, lá si, lá dâm bụt mỗi thứ 30g. Tất cả rửa sạch, giã nhỏ, sao vàng ngâm với rượu 10 – 15 ngày. Dùng rượu này xoa bóp chỗ đau ngày 2 lần.
Bài 6: Làm đẹp da mặt:
Quả mận tươi 250g, rửa sạch, bỏ hạt, giã nát, ép lấy nước rồi hoà với 250ml rượu gạo, đựng trong lọ kín để dùng dần, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 10 – 20ml.
Tham khảo bài thuốc nam trị sỏi thận – Mộc Tân Đường
Kiêng kỵ: Những người tỳ vị yếu không nên ăn nhiều mận.